ورق آجدار چیست؟

حتماً تا به حال به کف پل‌های عابر پیاده دقت کرده‌اید. ورق‌های استفاده شده برای ساخت این پل‌ها، دارای آج‌هایی بر روی خود هستند که سبب می‌شوند شما روی پل عابر پیاده لیز نخورید. در واقع این نوع کفپوش‌ها اصطکاک کف پای شما با سطح زمین را افزایش می‌دهند. به این نوع ورق‌‌ها، ورق آجدار می‌گویند، اما به طور دقیق ورق آجدار چیست؟ چگونه ساخته می‌شود؟ آیا این ورق‌ها انواع مختلفی دارند؟

از این ورق‌ها، در کف سازی محیط‌های مختلف استفاده می‌کنند. زیرا این ورق‌ها در مقایسه با انواع ورق‌ فولادی، دارای مزیت‌‌های فراوانی بوده که آن‌ها را تبدیل به گزینه مناسبی برای استفاده در این زمینه می‌کند. البته کاربرد این ورق‌ها تنها به همین یک مورد محدود نشده و کاربردهای فراوانی دارند.

ورق آجدار چطور ساخته می شود؟

روش‌های تولید متنوعی برای ساخت ورق‌های آجدار در جهان وجود دارد. اما به صرفه‌ترین روش ساخت، نورد گرم است. در این روش شمش‌های فولادی به کوره‌های ذوبی که از قبل گرم شده است، فرستاده می‌شوند. در این کوره‌ها، فولاد به دمایی بالاتر از دمای تبلور خود می‌رسد تا علاوه بر شکل پذیری، خواص این آلیاژ حفظ شود.

در ادامه، فولاد متبلور شده به غلتک‌های ابتدایی فرستاده می‌شود تا مراحل ابتدایی نورد بر روی آن انجام شود. در این مرحله ضخامت فولاد کاهش یافته و به حد مطلوب می‌رسد و در مقابل طول آن افزایش می‌یابد. ایجاد آج‌های ورق‌ها در مرحله آخر انجام می‌شود. برای این کار یک غلتک که دارای این آج‌ها می‌باشد، روی ورق‌ها حرکت کرده تا نقش‌ها را بر روی ورق‌ها ایجاد کند. در آخر نیز این محصول به صورت کویل یا ورق، برش داده شده و بسته بندی می‌شود.

انواع ورق آجدار

حال که به پرسش ورق آجدار چیست پاسخ دادیم، نوبت به بیان انواع این ورق‌ها می‌رسد. ورق آجدار را می‌توان براساس پارامترهای مختلفی مانند جنس، روش تولید و شکل آج‌ها طبقه بندی کرد. در ادامه قصد داریم این طبقه بندی‌ها را بررسی کنیم.

انواع ورق براساس جنس

اگرچه ورق‌های آجدار را از مواد مختلفی تولید می‌کنند، اما رایج‌ترین و شناخته شده‌ترین آن‌ها موارد زیر است:

1 . ورق آجدار آلومینیومی

همانطور که از نام این محصول مشخص است، جنس این ورق‌ها از فلز آلومینیوم است. استفاده از این فلز سبب می‌شود قیمت تمام شده این محصول نسبت به نوع فولادی آن بیشتر باشد. اگرچه قیمت ورق‌های آجدار آلومینیویم کمی بالاتر از انواع دیگر است، اما ویژگی‌هایی مانند وزن کم، مقاوت بالا در برابر عواملی مانند زنگ‌ زدگی و امکان تولید ورق رنگی از آن‌ها، قیمت بالای این ورق‌ها را توجیه می‌کند.

2 . ورق استنلس استیل

باید گفت قیمت این ورق‌ها نیز در مقایسه با ورق‌های فولادی آجدار بالاتر است. علت این تفاوت قیمت نیز، وجود مواد با ارزش در ترکیبات این نوع ورق‌ها است. این مواد سبب می‌شوند ورق آجدار در برابر عوامل محیطی، مقاومت بالایی از خود نشان داده و همچنین در برابر گرما و اسیدهای مختلف نیز مقاوم باشند.

3 . ورق آجدار از جنس گالوانیزه

یکی از روش‌هایی که می‌توان به وسیله آن ورق‌های فولادی را در برابر زنگ زدگی مقاوم ساخت، به کارگیری روش گالوانیزه کردن است. ورق گالوانیزه از ورق‌های فولادی که با یک لایه فلز روی پوشانده شده‌اند، ساخته می‌شود. این روش به صرفه‌ترین روش برای افزایش مقاومت ورق‌های فولادی است. زیرا قیمت تمام شده آن‌ها به اندازه ورق‌های استیل و آلومینیومی بالا نبوده و مصرف کننده را به دردسر نمی‌اندازد.

4 . ورق آجدار فولادی

شناخته شده‌ترین نوع ورق‌های آجدار از جنس فولاد هستند. این محصول را از ورق سیاه می‌سازند. قیمت مقرون به صرفه این ورق‌ها باعث محبوبیت بالای آن‌ها در صنایع مختلف است.

بیشتر بدانید: ورق سیاه چیست؟

انواع ورق براساس شکل ظاهری

ورق‌های آجدار می‌توانند با نقوش بسیار متنوعی تولید شوند. اما معمولاً  از یکی از پنج نقش زیر برای تولید این محصول استفاده می‌شود:

• شطرنجی
• بادامی
• عدسی
• قطره‌ای
• الماسی

انواع ورق آجدار براساس روش تولید

همان طور که بیان شد، رایج‌ترین روش تولید این محصولات همان نورد گرم است. این تفاوت در نحوه ساخت، مربوط به روشی است که برای ایجاد نقوش به کار گرفته می‌شود. معمولاً این نوع ورق‌ها تنها در یک سمت دارای آج هستند. زیرا اگر دو طرف ورق‌ها دارای نقش ‌بود، سبب ایجاد ناهمواری شده و استفاده از آن‌ها را دشوار می‌کرد.

1 . پرس

ورق‌ها ابتدا از طریق نورد گرم تولید شده و سپس برای ایجاد نقش‌ها، غلتک‌هایی که حاوی نقش‌ها هستند، به کار گرفته می‌شوند. علت نام گذاری این روش نیز این است که نقوش از طریق فشار یا همان پرس شدن ورق‌ها به وسیله غلتک حاوی نقش، ایجاد می‌شوند.

2 . فابریک

در این روش نیز ورق‌ها توسط نورد گرم تولید شده و سپس نقوش که به صورت مجزا هستند، از طریق روش‌های ویژه‌ای به ورق‌های ساده متصل می‌شوند. علت نام گذاری این روش نیز همین موضوع است که ورق‌های استفاده شده بدون نقش و کاملاً صاف یا اصطلاحاً فابریک هستند.

مزایای استفاده از ورق فولادی آجدار

این محصول دارای ویژگی‌های مثبت فراوانی است که سبب محبوبیت آن شده است. اگر بخواهیم تعدادی از این ویژگی‌‌ها را نام ببریم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• اصلی‌ترین ویژگی این ورق‌های آجدار، جلوگیری از لغزش و سر خوردن است. ورق‌ها به تنهایی دارای سطوح بسیار لغزنده‌ای هستند. بنابراین نمی‌توان از آن‌ها برای کف سازی استفاده کرد. افزودن این آج‌ها به ورق‌ها، سبب شد در هر زمینه‌ای بتوان از آن‌ها بهره برد.
• برای اتصال ورق‌ها به یکدیگر از جوش کاری استفاده می‌کنند. وجود این آج‌ها سبب شده است جوش‌پذیری این محصولات افزایش یابد.
• مقاومت این نوع ورق‌ها در برابر زنگ‌زدگی، عوامل فرساینده محیطی و … بسیار بالاتر از انواع دیگر همین محصول است.
• انعطاف‌پذیری برای کارکردن با ورق‌ها بسیار اهمیت دارد، ورق فولادی آجدار دارای انعطاف پذیری بالایی بوده و قابلیت خم شدن دارند.
• ورق‌های آجدار دارای سطوح شفاف و درخشنده‌ای هستند. همین ویژگی سبب شده است از این ورق‌ها در امور تزیینی نیز استفاده کنند.
• وزن این محصول کم‌‍‌تر از انواع دیگر آن است. بنابراین حمل و نقل و جا به جایی آن به مراتب راحت‌تر است.

کاربردهای ورق آجدار

به علت مزایا و خاصیت‌هایی که تا به اینجا بیان کردیم، این محصول دارای کاربردهای بسیار متنوعی است که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد:

• ساخت پله و راه رو

آج‌‌های این محصول سبب کاهش لغزندگی و افزایش اصطکاک می‌شوند. بنابراین ور ق آجدار می‌تواند یک انتخاب بسیار مناسب برای ساخت محل‌هایی باشد که افراد با عجله از آن‌ها عبور می‌کنند. مانند راهرو‌ها و پله‌های اضطراری که معمولاً افراد قصد دارند به سرعت از آن‌ها عبور کنند. اگر سطح این مکان‌ها لغزنده باشد، افراد زمین خورده و آسیب می‌بینند. همچنین مکان‌هایی مانند پل‌های عابر پیاده که با عواملی مانند برف و باران در تماس هستند، با استفاده از این ورق صنعتی در ساخت آنها، دیگر لغزنده نیستند.

• ساخت قسمت باربند

خودروهایی مانند وانت یا یدک‌کش‌ها، معمولاً در قسمت باربند دارای سطوحی ساخته شده با ورق آجدار هستند. این کار به دو منظور انجام گرفته است. یکی جلوگیری از سر خوردن فردی که برای جابه جایی بار به قسمت باربند وارد می‌شود. دلیل دیگر نیز این است که از سرخوردن و حرکت بار هنگام حرکت خودرو جلوگیری شود.

• استفاده در امور تزیینی

به علت ظاهر شفاف و درخشنده این محصول می‌توان از آن در تزئینات داخلی و نماهای ساختمان‌ها بهره برد. استفاده از ورق‌های آجدار در تزئینات بسیار سلیقه‌ای بوده و وابسته به نظر خود افراد است.

• استفاده در مناطق نظامی

یکی از کاربردهای این محصول ساخت دیوارهای حفاظتی است. از این دیوارها معمولاً در مناطق نظامی استفاده می‌شود.

• ساخت ایستگاه‌های اتوبوس

همان طور که گفته شد، این ورق‌ها مقاومت بسیار خوبی در برابر رطوبت و زنگ زدگی دارند. بنابراین یک انتخاب مطلوب برای ساخت اماکنی هستند که به صورت مداوم در معرض بارندگی و رطوبت قرار دارند.

• ساخت لوازم ودستگاه ها

ساخت لوازم و انواع دستگاه های صنعتی، از دیگر کاربردهای رایج ورق آجدار است. از ورق‌های آجدار برای ساخت وسایل مختلف خانگی و همچنین دستگاه‌های صنعتی کارخانه‌ها بهره می‌برند.

• مواد اولیه ساخت آسانسورها

یکی دیگر از کاربردهای ورق آجدار، استفاده از آن در ساخت آسانسور است. برای ساخت دیوارها و سقف آسانسورها می‌توان از این محصول استفاده کرد.

• کشتی سازی

معمولاً برای ساخت تمام محصولات و وسایلی که مقاومت آن‌ها در برابر زنگ زدگی اهمیت داشته باشد، می‌توان به گزینه استفاده از ورق‌های آجدار فکر کرد. کشتی سازی نیز یکی از همین صنایع است.

ابعاد ورق های آجدار

این محصول معمولاً در ابعاد و اندازه ‌های مختلفی تولید می‌شود. اما رایج‌ترین ضخامت‌ها برای این محصول 1.5، 2، 3، 6، 8 و 10 میلی‌متر است. همچنین ابعاد استاندارد برای این ورق‌ها 1 در 2 متر است. البته ممکن است این محصول با ابعاد دیگری نیز در بازار وجود داشته باشد، ما در این قسمت پرکاربردترین و رایج‌ترین آن‌ها را معرفی کردیم.

استانداردهای لازم برای این محصول

استانداردهای مختلفی وجود دارد که باید در مورد این محصول رعایت شود، دو مورد از آن‌ها به شرح زیر است:

• تست کششی

تست کشش ورق‌های آجدار مطابق با استاندارد IS 1608 انجام می‌شود تا مطمئن شوند خواص کششی ورق‌های تولید شده با خواص ماده اولیه یکسان می باشد و فرآیندهای تولیدی سبب کاهش این خصوصیات نشده‌اند. (به همین علت دمای فولاد را تا دمای بالاتر از دمای تبلور این آلیاژ  بالا می‌برند تا خواص فولاد حفظ شود.)

• تست خمش

این تست مطابق با استاندارد IS 1599 بر روی ورق‌های آجدار انجام می‌شود. بر طبق این استاندارد باید محصول تولید شده بعد از سرد شدن بدون شکستن تا شود. این تست به منظور بررسی میزان انعطاف پذیری این محصول انجام می‌شود. اگر ورق آجدار دارای این استاندارد نباشد، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن از دست خواهد رفت. بنابراین این استاندارد بسیار حائز اهمیت بوده و نمی‌توان از آن صرف نظر کرد.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت ورق آجدار

عوامل بسیاری مانند جنس، نحوه تولید، قیمت دلار و … بر روی قیمت تمام شده این محصول تاثیرگذار هستند. انواع مختلف ورق آجدار به دلیل جنس، نحوه تولید و میزان انرژی مصرفی برای ساخت و بسیاری دیگر از عوامل ریز و درشت ممکن است قیمت های متفاوتی داشته باشند. ورق آجدار استیل بیشترین قیمت را دارد و پس از آن ورق آجدار آلومینیومی، گالوانیزه و آهنی به ترتیب قرار می گیرند.

یکی دیگر از عواملی که سبب قیمت‌های مختلف این محصولات می‌شود، ابعاد مختلف این محصول است. ابعاد، گرید، وزن نیز از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ورق آجدار هستند. آن چه مشخص است این است که با افزایش ابعاد این محصول قیمت آن نیز افزایش خواهد یافت.

کلام پایانی

پاسخ پرسش ورق آجدار چیست را به خوبی بیان کردیم، انواع و کاربردهای آن را نیز بازگو کردیم. به نوعی می‌توان گفت رایج‌ترین ورق‌های آجدار از جنس ورق سیاه یا همان فولاد ساخته می‌شوند. اما جنس‌های بسیار متنوعی مانند آلومینیومی، مسی، استیل و … برای این محصول وجود دارد که دارای قیمت‌های تمام شده متنوعی هستند. برای آن که بتوانید یک خرید بسیار خوب و متناسب با نیاز خود را تجربه کنید ابتدا به طور دقیق ویژگی‌هایی که توقع دارید محصول مورد نظرتان داشته باشد، تعیین کنید و سپس براساس همان ویژگی‌ها ورق آجدار مورد نظر را انتخاب کنید.

شما می‌توانید برای تهیه انواع ورق فولادی با بهترین کیفیت و مقرون به‌صرفه‌ترین قیمت، می توانید با کارشناسان ما در فودلایار کورورش تماس بگیرید و ضمن دریافت مشاوره‌های تخصصی، ورق فولادی مناسب را تهیه کنید.

سوالات متداول در خصوص ورق آجدار