آنچه در این مقاله میخوانید:
آیا تا به حال به پشت بام‌های منازل در شمال کشور دقت کرده‌اید؟ آیا بدنه اجاق گاز و یخچال‌ها را از نظر گذرانده‌اید؟ تمام این محصولات از چه چیزی ساخته میشوند؟ کدام ماده برای ساخت چنین لوزامی نیاز است؟ آیا کیفیت این ماده در وسایل مختلف متفاوت است؟ ورق صنعتی پاسخ کلی تمام این سوالات است.
اگر کمی بادقت‌تر به اطرافمان نگاه کنیم، محصولات بسیار متنوعی می‌بینیم که همگی از این ورقها ساخته شده‌اند. اما ورق صنعتی چیست؟ چگونه ساخته می‌شود؟ در این مطلب از سایت فولادیار کوروش با ما همراه باشید تا این سوالات و ابهامات ذهن شما را یک به یک پاسخ دهیم.
ورق صنعتی چیست؟
ورق صنعتی معمولاً از آلیاژ فولاد ساخته می‌شود، اما امکان دارد با توجه به نیاز بازار، از فلزهای دیگری برای ساخت ورقهای صنعتی استفاده شود. جوش پذیری، مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی از جمله ویژگی‌هایی است که تعیین می‌کند از چه فلزی به عنوان ماده اولیه استفاده شود.
- ورق فولادی: رایج‌ترین و مسطح‌ترین ورق موجود در بازار از آلیاژی به نام فولاد ساخته شده است. این ورق از دو روش نورد گرم و سرد تولید می‌شود.
- ورق آلومینیومی: این ورق در کنار مزیت‌های فراوان، دارای قیمت تمام شده بیشتری نسبت به نوع فولادی آن است. اما با این حال در ساخت بعضی وسایل از آنها استفاده می‌شود.
- ورق برنجی: ورق برنجی به علت داشتن مقادیر متفاوتی از فلز مس مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد و همچنین در جوش کاری، کار کردن با آن بسیار راحت‌تر است.
روش‌های تولید ورق صنعتی فولادی
ورقهای فولادی در بیشتر صنایع کاربرد دارند. این محصول از دو روش تولید می‌شود که در ادامه قصد داریم این دو روش را بررسی کنیم:
1. نورد گرم
در این روش شمش فولاد در کوره‌های ذوب که از قبل گرم شده‌اند، ریخته می‌شود. بعد از آن که فولاد به دمای مورد نظر رسید، فولاد را از کوره خارج می‌کنند. در این مرحله، پوششی اکسیدی روی فولاد تشکیل شده است که باید از بین برود تا کیفیت ورقها در بالاترین درجه قرار بگیرد.
به همین منظور فولاد وارد مرحله پوسته شویی شده و پس از سپری کردن آن، وارد مرحله نورد خشن می‌شود. در این مرحله ورقها زیر فشار غلتک‌ها قرار می‌گیرند تا به ابعاد استاندارد خود برسند.
به طور کلی ابعاد و ضخامت ورقها در حین غلتک کاری و عبور از این مراحل تعیین می‌شود. در پایان این روش تولید، ورق‌هایی با ضخامت 1.8 تا 3 میلی‌متر خواهیم داشت. به ورق‌هایی که با این روش تولید میشوند، ورق سیاه نیز گفته می‌شود.
بیشتر بدانید: ورق گرم چیست و چه کاربردی دارد؟
2. نورد سرد
ورقهای ساخته شده در این روش، با نام ورق سرد نیز شناخته میشوند. در واقع با این روش خبری از کوره و ذوب کردن فلز نیست؛ بلکه ماده اولیه این ورقها معمولاً همان ورق سیاه است که تحت چند عملیات مختلف قرار گرفته تا به ورق سرد تبدیل میشوند.
هدف اصلی از انجام این مراحل، کاهش ضخامت محصول تا حد امکان است. معمولاً از ورقهای نورد سرد برای ساخت لوازم خانه و خودرو استفاده می‌شود.
این محصول ممکن است با استفاده از فلزات دیگری به جز فولاد نیز تولید شود. اما آن چه در خصوص ترکیبات این ورقها اهمیت دارد، موضوع انعطاف پذیری این ورقها است. ورق‌هایی که در طی نورد سرد تولید میشوند، در کنار ضخامت‌های بسیار کم دارای انعطاف پذیری بسیار بالایی هستند.
انواع ورق صنعتی
ورقهای صنعتی با توجه به نوع روش تولید به دو گروه تقسیم میشوند که آنها را در مطالب بالا بیان کردیم. اما هرکدام از این روش‌ها نیز منجر به ساخته شدن انواع ورق صنعتی میشوند که در ادامه آنها را آورده‌ایم:
انواع ورق ساخته شده با نورد گرم
اگر این محصولات با استفاده از روش نورد گرم ساخته شوند، انواع آنها را با استفاده از میزان کربن به کار رفته شده درون آن و به طور کلی آلیاژ آنها تعیین می‌کنند. ورقهای سیاه براساس آلیاژ به ST32 تا ST52 تقسیم‌بندی میشوند.
هرچه عدد به کار برده شده کوچک‌تر باشد، به معنای نرم‌تر بودن این محصول است. البته توجه داشته باشید که این موضوع به معنای عدم مقاومت نبوده و تمام ورقهای سیاه مقاومت مطلوبی دارند.
انواع ورق ساخته شده با نورد سرد
ورق های صنعتی ساخته شده با استفاده از روش نورد سرد، به شرح زیر هستند:
- ورق روغنی: این ورقها مقاومت بسیار خوبی در برابر زنگ زدگی دارند.
- ورق گالوانیزه: شاید با شنیدن این عنوان، اولین سوالی که ذهن شما را به خود مشغول کند، این باشد که ورق گالوانیزه چیست؟ ورق گالوانیزه یا روی اندود، با یک لایه فلز روی پوشانده شده است تا در برابر عوامل فرسایشی مقاوم شود. روش روی اندود کردن ورقها، سبب پدید آمدن انواع ورق گالوانیزه با مقاومت‌های متفاوت خواهد شد.
- ورق رنگی: به منظور افزایش مقاومت ورقهای نور سرد گالوانیزه شده، یک لایه پوشش رنگی برروی آن به کار می‌برند. این کار سبب زیبایی محصول ورق رنگی نیز می‌گردد.
کاربرد انواع ورق صنعتی
با مطالعه توضیحات بالا، حالا به راحتی می‌توانید پاسخ پرسش ورق صنعتی چیست را بدهید. اما برای آن که اطلاعاتتان کامل شود، نیاز است کاربردهای این ورقها را نیز بدانید.
همان طور که گفته شد ورق صنعتی براساس روش تولید به دو گروه تقسیم می‌شود. همین تفاوت در روش تولید سبب کاربردهای متفاوت آنها نیز شده است.
کاربرد ورق های نورد گرم
کاربرد ورق سیاه بیشتر برای اجرای پروژه‌هایی است که ظاهر در درجه اول اهمیت ندارد. از کاربردهای این محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1 . ساختمان سازی
برای ساخت تجهیزات مختلف ساختمانی مانند چارچوب‌های در و پنجره، بدنه آبگرمکن‌ها و … از این محصول استفاده می‌کنند. البته در بسیاری از محصولات ساختمانی مانند لولاهای درب، از ورق نورد سرد استفاده می شود.
2 . صنعت خودرو سازی
برای ساخت قطعاتی از خودرو که باید دارای مقاومت قابل توجهی باشند، از ورق صنعتی نورد گرم استفاده می‌شود. البته برای ساخت قسمت‌هایی از بدنه و قطعات خودرو نیاز به ورق سرد خواهد بود.
3 . تجهیزات خیابانی
یکی از کاربردهای این محصول که بسیار گسترده نیز می‌باشد، ساخت گارد ریل‌های دو طرف خیابان‌ها و جاده‌ها است.
4 . تجهیزات کشاورزی
سیلو‌های نگهداری محصولات کشاوزی و همچنین ابزارآلاتی مانند بیل و داس از جنس این ورقهای صنعتی هستند.
5 . ساخت تجهیزات حمل و نقل
وسیع‌ترین کاربرد این محصول مربوط به ساخت ریل‌های قطار است. ریل‌ها به علت مجاورت مداوم با عوامل فرساینده باید دارای مقاومت بسیار بالایی باشند.
6 . ساخت پل ها
برای ساخت پل‌های عابر پیاده نیز به نوعی از این محصول بهره برده‌اند.
7 . کشتی سازی
برای ساخت مخازن کشتی‌ها تا به امروز، ماده اولیه‌ای به جز ورقهای سیاه کشف نشده است.
8 . ساخت تانکرها
تانکرها نقش بسیار مهمی در حمل و نقل سیالات مختلفی از جمله نفت، گاز، اسیدها و … دارند. بنابراین باید از یک ماده اولیه مقاوم ساخته شوند.
کاربرد ورق های نورد سرد
برای ساخت بسیاری از وسایل، علاوه بر مقاومت، ظاهر نیز حائز اهمیت است. بنابراین برای ساخت این وسایل از نوع دیگر ورق صنعتی یعنی ورقهای نورد سرد استفاده می‌شود تا در کنار مقاومت بالا معیارهای زیبایی را نیز برآورده سازند.
1. لوازم خانگی
بیشترین کاربرد ورق سرد و ورق رنگی، در ساخت لوازم خانگی است. زیرا در این وسایل زیبایی حرف اول را می‌زند. در لوازمی مانند یخچال، کولر و اجاق گاز از انواع ورق صنعتی که با روش نورد سر تولید شده‌اند، ساخته میشوند.
2. صنعت غذا
تمام قوطی‌های کنسرو و درب‌های آسان بازشو با این ورق صنعتی تولید میشوند.
3. پروفیل ها
بیشترین استفاده ورق نورد سرد، در ساخت پروفیل‌های درب و پنجره‌ها است.
4. صنایع الکترونیک
این ماده در صنعت الکترونیک مصارف گوناگونی دارد. تابلو برق‌ها، پریزها، ترانسفورماتورها و … چند مورد از این مصارف هستند.
5. تجهیزات جاده ای
تابلوها و علائم راهنمایی رانندگی باید از یک ماده مقاوم ساخته شوند که بهترین انتخاب برای آنها، همین ورق صنعتی نورد سرد است.
چطور بهترین ورق صنعتی را تهیه کنیم؟
معمولاً خرید یک ورق صنعتی باکیفیت، دغدغۀ افرادی است که به این محصول نیاز دارند. شرکت فولادیار کوروش یکی از عرضه کنندگان برتر این محصول در ایران است که محصولات باکیفیتی را به بازار عرضه می‌دارد.
برای آن که بتوانید به راحتی خرید خود را انجام دهید، در ابتدا نیازهای خود را در نظر بگیرید. این موضوع که شما نیازمند چه نوع ورق صنعتی هستید یا ابعاد محصول مورد نظر شما باید چه اندازه باشد، از معیارهای انتخاب است. البته باید بیان کنیم که مجموعه ما می‌تواند پاسخگوی نیاز شما به انواع ورق صنعتی باشد. زیرا تنوع محصولات شرکت بسیار بالا است.
در پایان باید گفت شما تنها با شناخت انواع ورق صنعتی می‌توانید یک انتخاب مناسب برای رفع نیاز خود داشته باشید. تقریباً می‌توان گفت تمامی صنایع اعم از خودروسازی، تولید لوازم خانگی، تولیدات محصولات الکترونیک، کشتی سازی، ریل سازی و همه و همه به گونه‌ای نیازمند این محصول هستند. بنابراین می‌توان گفت درجۀ اهمیت ورق صنعتی بسیار بالا است. زیرا در صورت نبود آن تولید بسیار از محصولات متوقف خواهد شد.
سوالات متداول در خصوص انواع ورق صنعتی
ورق صنعتی، نوعی ورق است که با روش نورد گرم یا سرد تولید شده و مناسب استفاده در صنایع مختلف است و جنس آن معمولاً از فولاد می‌باشد.
ورق صنعتی را براساس روش تولید به دو نوع ورق نورد گرم و ورق نورد سرد تقسیم می‌کنند.
ورقهای گالوانیزه، ورق روغنی و ورق رنگی از انواع ورقهای صنعتی هستند که با روش نورد سرد تولید میشوند.
این روش با دو هدف صورت میگیرد، یکی به منظور کاهش ضخامت ورق تا حد ممکن و دیگری حفظ ملاکهای زیبایی است. البته باید توجه کنید که کاهش ضخامت این ورقها باید با حفظ انعطاف پذیری و مقاومت آنها صورت گیرد.